1 september 2014
Hulp bij huishouden: Amsterdam gaat te snel
Het College van B&W heeft op 1 juli jl. de uitgangspunten voor het contracteren van de Hulp bij het Huishouden vastgesteld. Pas hierna konden de stedelijke Wmo-Adviesraad en Cliëntenbelang Amsterdam hierover advies geven. Gezien het grote belang van deze voorziening voor 20.000 Amsterdamse gebruikers, hebben we de gemeente laten weten dat dit een onwenselijke gang van zaken is. In de notitie wordt een flinke omwenteling geschetst in hoe de hulp bij het huishouden na 2015 wordt georganiseerd. Wij manen de gemeente tot voorzichtigheid.
Onze kanttekeningen kreeg de gemeente dus pas na vaststelling van de uitgangspunten. Deze kan de gemeente meenemen bij de verdere invulling van de regelgeving. De uitgangspunten voor het nieuwe inkoopbeleid zijn nog erg globaal, maar zullen de inrichting van de hulp bij het huisouden ingrijpend veranderen. Helaas zonder zicht te bieden op de concrete gevolgen voor de cliënten.
Onzekere veronderstellingen
De gemeente baseert het toekomstbeeld voor de hulp bij het huishouden op de volgende veronderstellingen:
- De komende jaren kunnen cliënten gebruik maken van diverse voorzieningen, zoals de inkoop van huishoudelijke diensten.
- Er ontwikkelt zich een informeel aanbod, bijvoorbeeld wijkinitiatieven.
- De wijkzorgteams nemen ten aanzien van de hulp bij het huishouden taken op zich, namelijk de beoordeling van aanvragen en de signaleringsfunctie.
Bovenal klinkt in de notitie de verwachting door dat de zelfredzaamheid van mensen zal toenemen, als daar maar genoeg op wordt gehamerd. Voor velen een zorgwekkend appèl.
Wij vinden dat in de praktijk steeds getoetst moet worden of de ambities reëel zijn en of de gewenste ontwikkelingen zich inderdaad voordoen. Dat betekent dat de gemeente heel veel in gesprek moet gaan met mensen in het veld. Ze moet intensief de vinger aan de pols houden.
Vaste medewerker normaal
In mei van dit jaar hebben wij een meldactie gehouden over de kwaliteit van de Amsterdamse thuiszorg. Eén van de uitkomsten is dat Amsterdammers met een vaste medewerker voor huishoudelijke hulp veel meer tevreden zijn over de kwaliteit van de thuiszorg, dan zij die zorg ontvangen van wisselende medewerkers.
Ze voelen zich ook veiliger, omdat een vaste medewerker signalen sneller opvangt. Daarom pleiten wij voor vaste thuiszorgmedewerkers, verankerd in het Hbh-beleid van de gemeente.
Goed cliëntwaarderingssysteem
De gemeente wil vanaf 2016 gaan werken met een resultaatgerichte bekostiging. Aanbieders zullen niet meer afgerekend worden op de geleverde uren, maar op het resultaat: een schoon huis. Een resultaat dat lastig te meten is. De waardering van de cliënt zal in ieder geval centraal moeten staan.
Wij vinden dat de overgang naar een resultaatgerichte bekostiging pas kan plaatsvinden ná de implementatie van een goed ingericht cliëntenwaarderingssysteem. Tot die tijd moeten cliënten kunnen rekenen op dienstverlening die gebaseerd is op objectieve maatstaven.
Zachte landing noodzakelijk
In 2015 zal de gemeente de toegang tot de Hulp bij het huishouden volgens nieuwe uitgangspunten vaststellen. Zij zal alle bestaande cliënten in de loop van 2015 en 2016 opnieuw beoordelen, volgens nog te bepalen indicatiecriteria. Voordat het College de nieuwe criteria vaststelt, willen wij hierover advies kunnen uitbrengen.
Daarnaast zijn wij van mening dat ook Amsterdammers die nu Wmo-ondersteuning ontvangen, op een ‘zachte landing’ moeten kunnen rekenen, zoals dat ook geldt voor huidige AWBZ-cliënten.