29 september 2019
Gebruik openbaar vervoer onnodig moeilijk voor rolstoelgebruikers
Bij het verlaten van een streekbus van EBS met zijn elektrische rolstoel kreeg belangenbehartiger Casper Schmit de schrik van zijn leven. De waarschijnlijk slecht onderhouden rolstoelplank bezweek en hij tuimelde hard voorover op zijn gezicht. En dit is nog maar één van de problemen bij het in- en uitstappen in het openbaar vervoer. Casper vertelt over die dag dat hij geweigerd werd in de bus. Tot acht keer achter elkaar!
“Gelukkig heb ik niets gebroken, zelfs geen hersenschudding opgelopen. Maar wel 9 dagen noodgedwongen op bed gelegen. Ik was bont en blauw, zwaargehavend. Het deed flink pijn.” Casper kreeg een bosje bloemen van de vervoerder. Verder niets gehoord van de directie. “Maar de vervoerder is wel aansprakelijk. Moet er iemand doodgaan, of verlamd raken?”
Rolstoelplanken gevoelig voor storingen
Door het gebruik van een zogeheten rolstoelplank kan een rolstoeler de bus of tram in- en uitkomen. Maar het onderhoud hiervan heeft geen hoge prioriteit, in ieder geval niet bij het GVB, zo hoorde Casper van chauffeurs. De meeste planken zijn elektrisch, en daardoor gevoelig voor storingen. Vaak gaan chauffeurs er onhandig mee om en botst de plank tegen de stoeprand doordat de bus in knielstand gezet wordt. Dit kan één van de oorzaken zijn van de kapotte planken.
Onwil en onbegrip
Zonder rolstoelplank kan Casper met zijn elektrische rolstoel de bus niet in. Het is een goede reden om hem te weigeren. Maar er zijn nog veel meer redenen die Casper te horen krijgt. Chauffeurs zijn bijvoorbeeld bang dat de plank tijdens het gebruik stukgaat, waardoor de bus niet verder kan en dit de andere reizigers dupeert. Ze zeggen dan dat de plank stuk is.
Casper: “Of ze vergelijken mijn rolstoel met een brommer, die mag niet mee door het verzekeringsplaatje. Of ze zijn onnodig bang dat mijn accu in brand vliegt. Of dat mijn elektrische rolstoel het begeeft, waardoor ik de bus niet meer uit kan. Maar ze weten niet dat je een elektrische rolstoel in de vrijloop kunt zetten.”
8 bussen voorbij moeten laten gaan
Bij het horen van Casper’s verhaal val je van de ene in de andere verbazing. Acht keer achter elkaar geweigerd in de bus omdat de diverse chauffeurs hem niet mee konden of wilden nemen. Gelukkig kan Casper de afwijzingen aan, zonder al te gefrustreerd te raken. Maar het gevoel van uitsluiting ligt altijd op de loer. Desondanks wil Casper nog steeds GVB-chauffeurs leren om om te gaan met mensen in een rolstoel. Casper: “Het is leuk om te zien dat na afloop bijna alle deelnemers echt heel anders zijn gaan denken.”
Video’s over in- en uitstappen
Casper is te zien in instructiefilmpjes van het GVB over instappen en uitstappen van de tram. Hier wordt de handbediende rolstoelplaat gebruikt. Op deze video wordt de elektrische rolstoelplaat gebruikt in een stadsbus.
Lees meer over mobiliteit in het artikel 'Belangrijke knelpunten besproken met wethouder Verkeer'.
Problemen besproken
Het verhaal van Casper hebben we gebruikt om de in- en uitstapproblemen met diverse instanties te bespreken. Met als resultaat dat de Vervoerregio extra eisen aan de toegankelijkheid gaat stellen bij de komende aanbesteding van het busvervoer in Zaanstreek-Waterland. Eén van de eisen zal zijn dat chauffeurs een training 'Sociale toegankelijkheid' krijgen, zodat ze beter leren omgaan met mensen met een beperking. De busmaatschappij EBS is gevraagd om de betrouwbaarheid van de huidige planken te verbeteren. Er wordt gedacht aan planken die met de hand zijn te bedienen.