13 december 2019
Hulp nodig voor kinderen van ouders met psychische beperking
De afkorting 'KOPP' staat voor Kinderen van Ouders met Psychische Problemen. De term is nog niet zo bekend. Om daar verandering in te brengen organiseerde het Platform Mantelzorg Amsterdam op 27 november hier een bijeenkomst over. Aangezien veel KOPP-ers op latere leeftijd psychische problemen krijgen, kunnen jonge mantelzorgers de patiënten van de toekomst worden. En dat willen we voorkomen.
Persoonlijke verhalen
Manou (25) vertelt hoe onveilig het is om op te groeien, wanneer je vader psychische problemen heeft en verslaafd is aan alcohol. Er is sprake van emotionele verwaarlozing in het gezin waar ze opgroeit. Vader heeft vriendelijke omgangsvormen naar de buitenwereld toe, maar thuis toont hij een andere kant, één van kleineren en manipuleren.
Manou is een stil meisje, nogal teruggetrokken. Haar ouders gaan uit elkaar als zij 6 jaar is en op 12-jarige leeftijd verbreekt zij het contact met haar vader. Vanaf dat moment krijgt zij depressieve klachten. Later krijgt ze ook nog een angststoornis.
Lees de ervaringsverhalen van Nancy (73) en Zarina (28) in het verslag van de bijeenkomst.
Klik op de afbeelding om de presentatie 'Kopp zorgen' (PDF) te bekijken. Het artikel gaat verder na de afbeelding.
Rol van de omgeving
Wat was de rol van de omgeving bij het signaleren van problemen? Bij Zarina schakelde een buurvrouw op een gegeven moment Jeugdzorg in. Manou vertelt dat vrienden van haar vader die op bezoek kwamen wel het idee hadden dat het niet goed ging, maar grepen niet in.
Op school werd er niet over gesproken en werden signalen niet opgepikt. Manou kwam pas tijdens haar opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening erachter dat zij een KOPP-kind was.
Ben ik een KOPP-kind?
Manou en Zarina hadden graag eerder geweten dat zij KOPP-kinderen waren. Als kind leg je de verantwoordelijkheid bij jezelf neer, want je wil het probleem graag oplossen. Terwijl dat helemaal niet kan. De loyaliteit naar de ouders is zo groot en het schuldgevoel misschien wel nog groter.
Een deelnemer vertelt dat hij een praktijkondersteuner GGZ kent die dagelijks 6 (gewezen) KOPP-kinderen binnenkrijgt. De eerste vraag die zij stelt is: uit welk gezin kom je? Een goede startvraag, want je wordt niet geboren als KOPP-kind. Het zijn de omstandigheden die je vormen.
Beleidsbrief Mantelzorg nodig
Alles wat tijdens deze bijeenkomst is besproken, gebruikt het Platform Mantelzorg Amsterdam om de belangen van jonge mantelzorgers goed in het beleid van de gemeente tot uitdrukking te laten komen. Want een ouder met reuma of een gebroken been is toch iets anders dan een ouder met stemmingswisselingen of een alcoholverslaving. Daarnaast blijven we er bij de gemeente op aandringen om een 'beleidsbrief Mantelzorg' te schrijven, net zoals die er is voor dementie.
KOPP-kinderen
Het Trimbos instituut heeft uitgezocht dat meer dan een derde van alle Nederlandse kinderen een ouder met psychische of verslavingsproblemen heeft. Zij lopen veel risico op het ontwikkelen van geestelijke problemen. Er bestaan tegenwoordig KOPP-trainingen voor verschillende leeftijdscategorieën. Doorverwijzing vindt plaats door bijvoorbeeld de praktijkondersteuner GGZ van de huisarts, een therapeut van Arkin-Prezens of een consulent van het Ouder-Kind Team van de gemeente.
Lees hier het verhaal 'Helpen met heel je hart' van Malène Duijst, coördinator van het Platform Mantelzorg Amsterdam.